Савецкі саюз можна ўзгадваць па-рознаму: можна захапляцца дасягненнямі індустрыялізацыі, святкаваць перамогу ў Вялікай Айчыннай Вайне, радавацца першаму палёту чалавека ў космас… але ёсць і іншая гісторыя – гісторыя людзей, для каго жыццё ў СССР стала трагедыяй.
ГУРЫНА
(Смагур) Софья Паўлаўна
Бацьку палічылі асаднікам, бо пад Польшай ён набыў зямлю, і сямю ў 1940 годзе выслалі ў Казахстан, далі толькі паўгадзіны на зборы. Прывезлі ў неацяпляльныя баракі, дзе шмат людзей памірала, у тым ліку ў 1941 годзе памер малодшы брат Софьі Смагур.
Падрабязней 
У шэрагу вялікіх бедстваў, якія напаткалі беларускі народ за гады існавання савецкай улады, найбольш цяжкімі з’яўляюцца палітычныя рэпрэсіі, згубіўшыя сотні жыццяў рабочых, сялян, інтэлігенцыі. Асабліва балюча яны адбіліся на беларускай інтэлігенцыі, шэрагі якой і так з’яўляліся даволі малалікімі.
З дапамогай лістоў, адрасаваных людзьмі ў органы ўлады, можна даследаваць розныя бакі палітычнага, сацыяльнага і культурнага жыцця грамадства...